Xuất khẩu lợi gì khi Hiệp định AANZFTA giữa ASEAN và Australia, New Zealand nâng cấp

Vụ trưởngVụ Chính sách thương mại đa biên, ông Lương Hoàng Thái giới thiệu bản nâng cấp của Hiệp định AANZFTA.

Sáng 10/6/2024, Bộ Công Thương đã phối hợp với Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và Chương trình Thương mại Khu vực vì Phát triển (RT4D) tổ chức Hội nghị kỷ niệm hành trình 15 năm thực thi Hiệp định thương mại tự do ASEAN – Australia – New Zealand (AANZFTA)

Bản nâng cấp của Hiệp định này cũng đồng thời được giới thiệu, kèm theo đánh giá những tác động và tiềm năng của Hiệp định AANZFTA nâng cấp.

Ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho hay: “Hiệp định thương mại tự do toàn diện đầu tiên giữa ASEAN và các đối tác AANZFTA đã trải qua 15 năm thực thi, giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế của cả khu vực và Việt Nam.

AANZFTA là khu vực thương mại tự do, bao gồm hơn 650 triệu dân, tổng GDP hơn 4,5 nghìn tỷ USD. Đây là hiệp định thương mại tự do chất lượng cao nhất của ASEAN về mở cửa thị trường đối với thương mại hàng hóa. Thông qua nâng cấp AANZFTA, các quốc gia tham gia hy vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng sau đại dịch, tạo thuận lợi cho thương mại, giúp chuỗi cung ứng linh hoạt hơn và khuyến khích phát triển bền vững.

Hiệp định AANZFTA được ký vào ngày 27/2/2009, có hiệu lực chính thức từ 1/1/2010.

Thông qua Hiệp định AANZFTA, các thành viên cam kết: Từng bước tự do hóa thuế quan kể từ ngày Hiệp định có hiệu lực và xóa bỏ thuế suất nhập khẩu đối với ít nhất 90% số dòng thuế theo lộ trình cụ thể; từng bước tự do hóa các rào cản thương mại dịch vụ, giúp tiếp cận thị trường thuận lợi hơn; thuận lợi hóa dòng luân chuyển hàng hóa thông quá việc áp dụng các điều khoản cụ thể về quy tắc xuất xứ, thủ tục hải quan…

Đối với Việt Nam, việc thực hiện Hiệp định tiến triển đều đặn ở tất cả các lĩnh vực thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư, sở hữu trí tuệ, cạnh tranh và hợp tác kinh tế.

Kết quả hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt Nam, Australia và New Zealand đều chứng kiến sự tăng trưởng từ khi Hiệp định AANZFTA có hiệu lực.

Năm 2023, thông qua AANZFTA, Việt Nam đã cấp khoảng 71,4 nghìn bộ C/O mẫu AANZ, trị giá gần 2,4 tỷ USD với tỷ lệ sử dụng C/O là 40,4%. Một số mặt hàng có tỷ lệ sử dụng ưu đãi AANZFTA trên 80% bao gồm gỗ và sản phẩm gỗ (89,9%); giày dép các loại (gần 100%); hàng dệt may (88,2%)…

AANZFTA cũng được VCCI đánh giá là một trong những hiệp định thương mại tự do được biết đến và khai thác nhiều nhất trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.

“Với những kết quả tích cực này, Bản nâng cấp Hiệp định AANZFTA sẽ tiếp tục tạo nền móng vững chắc hơn nữa cho quan hệ thương mại và đầu tư giữa các nước thành viên ASEAN, Australia và New Zealand”, ông Lương Hoàng Thái kỳ vọng.

Việc nâng cấp AANZFTA được cho sẽ tăng cường khả năng tiếp cận thị trường, tích hợp các doanh nghiệp vừa và nhỏ vào chuỗi giá trị toàn cầu, kích thích áp dụng thương mại điện tử.

Ngoài những sửa đổi liên quan đến đầu tư, những thay đổi đáng chú ý trong Nghị định thư thứ hai bao gồm: Thực hiện các quy định mới nhằm hạn chế việc sử dụng các hàng rào phi thuế quan trọng thương mại.

Tăng cường các quy định về quy tắc xuất xứ nhằm đơn giản hóa quy trình để có thêm nhiều hàng hóa đủ điều kiện được hưởng ưu đãi thuế quan; Cải thiện các quy định quản lý thương mại dịch vụ nhằm nâng cao tính minh bạch và chắc chắn cho các nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới…

Đưa vào Chương Thương mại và Phát triển bền vững mới nhằm thúc đẩy sự hợp tác giữa các bên về các vấn đề bền vững…

Đại sứ Australia tại Việt Nam, ông Andrew Goledzinowski cho biết: “AANZFTA là thỏa thuận khu vực đầu tiên có sự tham gia của hai bên Australia và Việt Nam. Kể từ năm 2009, quan hệ song phương giữa hai nước đã phát triển vượt bậc và tới năm 2024 được nâng cấp lên Đối tác Chiến lược toàn diện”.

Đối với New Zealand, tác động của thực thi FTA cũng rất đáng kể. Kể từ khi được đưa vào thực thi, Hiệp định AANZFTA đã nâng mức tăng trưởng thương mại giữa hai nước New Zealand – Australia và khu vực ASEAN lên gấp đôi.

Việc nâng cấp AANZFTA đồng nghĩa, Australia, New Zealand và ASEAN sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn mối quan hệ kinh tế khu vực khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi sau những tác động của đại dịch.

Những điều kiện này giúp các doanh nghiệp từ Australia và New Zealand cũng như bất kỳ doanh nghiệp nào có vị trí thuận lợi để hưởng lợi từ các cơ hội do sự tăng trưởng và năng động của Đông Nam Á mang lại.